నానార్ధములు

సాధారణముగా ఒక పదమునకు ఒకే అర్ధముండును. కానీ కొన్ని పదములకు ఒకటి కంటే ఎక్కువ అర్ధములుండును. అట్టి పదముల అనేక అర్ధములను నానార్ధములు అని అందురు. తెలుగుదనం వారి సౌజన్యం తో కొన్ని ఇక్కడ ఇస్తున్నాను. ఇవి మన పద్యాలు రాయడానికి ఉపయోగ పడతాయి.

అంకము - నాటకభాగము, సమీపము, చిహ్నము, అంకె.
అంగము - శరీరము, ఉపాయము, భాగము, అవయవము.
అంటు - మైల, తాకు, నేలపైపాతిన కొమ్మ.
అంబ - తల్లి, పార్వతి, అంబిక.
అంబరము - ఆకాశము, వ్యసనము, వస్త్రము.
అక్షరము - ఓం కారము, తపస్సు, ధర్మము, వర్ణము, యజ్ఞము.
అని - చెప్పి, యుద్ధము, సేన, అన్ని, ప్రసిద్ధి.
అనువు - అనుకూలము, తీర్పు, అవకాశము, ఉపాయము, విధము.
అబ్దము - మేఘము, సంవత్సరము.
అభ్రకము - రెల్లు గడ్డి, మబ్బు, కర్పూరము, స్వర్గము, ఆకాశము.
అమృతము - సుధ, పాలు, నీరు, నెయ్యి .
గంగ - నది, గోదావరి, నీరు, గంగానది.
గతి - నడక, వలె, స్థితి.
గణము - జాతి, సమూహము, సమాజము, అక్షర సముదాయము.
గాత్రము - కంఠము, దేహము, అవయవము.
గుణము - స్వభావము, వింటినారి.
గురువు - బృహస్పతి, ఉపాధ్యాయుడు, తండ్రి , తాత, అన్న.
ఘనము - మేఘము, గొప్ప.
తపసు - తస్సు, అగ్ని, వేసవి, పక్షి.
తమస్సు - చీకటి, అంధకారము, అజ్ఞానము.
తరంగం - కెరటము, గుర్రపుదాటు, వస్త్రము.
తీర్ధము - రేవు, పుణ్యక్షేత్రము, పవిత్ర జలము, అగ్ని.
తెగ - కులము, పొడవు, పక్షము, వింటినారి.
తోయము - నీరు, స్నేహము.
త్రోవ - దారి, ఉపాయము, పద్ధతి.
దానము - మదజలము, ఈవి.
దిక్కు - ఉపాయము, దిశ, మార్గము, గతి.
దేవి - సరస్వతి, దేవపత్ని, పార్వతి.
దైవము - దేవత, భాగ్యము, కొతావు, ఒకరకమైన వివాహ పద్ధతి.
దోషము - పాపము, పొరపాటు, ఆవుదూడ, చేటు భుజము.
ధ్వని - చప్పుడు, వ్యంగ్యము.
ధర్మము - ఆచారము, న్యాయము, గుణము, పుణ్యము, యజ్ఞము, విల్లు.
ధార - ప్రవాహము, కత్తి పదును పరంపర, నీటివాలు.
నరుడు - మానవుడు, అర్జునుడు, ఒకముని.
నాగము - పాము, ఏనుగు.
నింగి - ఆకాశము, స్వర్గము.
నీరజ - నీటిలో పుట్టినది, తామర ముత్యము.
పుండరీకము - పెద్ద పులి, తెల్ల తామర, మామిడి పండు తీర్ధము.
పక్షము - రెక్క, 15 దినముల కాలము, ప్రక్క అర్ధదేహము, సమూహము.
పదము - పాలు, శబ్దము, పాదము.
పాడి - తీర్పు, ధర్మము, వివాదము, తగవు, న్యాయము.
పాదము - కాలు, పద్యపాదము, నాలుగవ వంతు.
పితామహుడు - బ్రహ్మ, తాత.
పుణ్యము - ధర్మము, నీరు, బంగారము, పుష్పము.
పురము - పట్టణము, శరీరము, ఇల్లు, మేడ.
పూట - దినము, సగము, పూచి.
పేరు - నామము, ప్రసిద్ధి, పెద్ద, నగ.
ప్రవాహము - వరద, పారుదల, ధార, ఉత్తమాశ్వము.
ప్రాణము - ఊపిరి, గాలి, ఉసురు, బలము, హృదయము.
ప్రియము - వెల, ప్రీతి, ఇష్టము, ఎక్కువైనది.
ప్రీతి - సంతోషము, ఛంధస్సులో ఒకటి, మన్మధుని భార్య.
బలము - సత్తువ, దేహము, రక్తము, బలాత్కారము, శక్తి, సైన్యము, దండు.
భగము - అల, అవమానము, ఆటంకము, విరచుట.
భరణము - పోషించుట, కూలి, భోజనము, మోయుట.
భాష - మాట, వివరణము, సరస్వతి.
భూతము - ప్రాణి, గడచినకాలము, సత్యము, పిశాచము, గతకాలము.
భూరి - బంగారము, గొప్ప.
మండలము - నలుబది దినములు, బింబము, జిల్లా.
మది - మనస్సు, కోరిక, తెలివి.
మాంసము - కాలము, పురుగు.
మానము - కొలత, అభిమానము.
మార్గము - త్రోవ, పద్ధతి, పరిశీలన, ఉపాయము.
మాలిక - పుష్పములదండ, రాజగృహము, విరజాజిచెట్టు.
ముఖము - నోరు, విధము, మొగము.
ముని - బుద్ధుడు, ఋషేశ్వరుడు, మామిడిచెట్టు.
మేలు - ఉపకారము, పుణ్యము, శ్రేష్ఠత, న్యాయము, అందము.
మౌళీ - కిరీటము, కొప్పు, శిరస్సు, జటాజూటము.
యుగము - జంట, వయస్సు, కాలము.
రంగము - యుద్ధభూమి, నృత్యము, రంగు, నాట్య ప్రదర్శన, స్థలము.
రంధ్రము - కన్నము, నింద, తప్పు, నవసంఖ్య.
రతి - సంభోగము, అనురాగము, మన్మధుని భార్య.
రత్నము - మణి, వజ్రము, అమూల్యమగు వస్తువు, నీరు.
రథము - తేరు, రెల్లు, శరీరము, పాదము.
రసము - ద్రవము, నీరు, పాదరసము, నవరసములు.
రాజు - చంద్రుడు, ప్రభువు, ఇంద్రుడు.
రూపు - ఆకారము, దేహము, చక్కదనము, నిజము.
లీల - ఆట, వినోదము, పోలిక, సొగసు, చులకన.
లోకము - జగత్తు, జనము, చూపు, గుంపు.
వంశము - కులము, వెదురు, సమూహము.
వనము - నీరు, అడవి.
వాహిని - సైన్యము, నది.
విభుడు - శివుడు, ప్రభువు, సర్వవ్యాపకుడు, బ్రహ్మ.
విరోధము - పగ, ఎడబాటు, అడ్డంకి, ఒక అలంకారము.
విషయము - సమాచారము, దేశము, ఇంద్రియము.
వీధి - త్రోవ, పంక్తి, వాడ, నాటకభేదము.
వృషభము - ఎద్దు, పుణ్యము, నెమలిపింఛము, వృషభరాశి.
వెరవు - విధము, తగినది, తగిన విధము, బ్రతుకుతెరవు.
శరము - బాణము, రెల్లు, నీరు.
శిఖి - నెమలి, బాణము, అగ్ని సిగగలవాడు.
సత్యము - నిజము, మంచితనము, ఒట్టు కృతయుగము.
సిరి - సరస్వతి, సంపద, లక్ష్మి, విషము, సాలిపురుగు.
సొమ్ములు - నగలు, పశువులు, డబ్బు.